Toplumun Kadına Dayatmaları: Sessiz Kalma, Değiştir Kadın doğduğu andan itibaren toplumun ona biçtiği rollerle karşı karşıyadır. Ne giymesi gerektiğinden nasıl konuşması gerektiğine, nasıl oturacağından hangi mesleği seçebileceğine kadar uzanan görünmez zincirlerle çevrelenir. Bu zincirler gelenek adı altında sunulur, “ahlak”, “namus”, “annelik içgüdüsü” gibi kavramlarla pekiştirilir ve çoğu zaman sorgusuz kabul ettirilir. Toplumun kadına en büyük dayatmalarından biri, “itaatkâr” olması gerektiğidir. Sesini yükselten, hakkını arayan kadın “huysuz” ya da “erkeksi” olmakla suçlanır. Güçlü olmak ise çoğu zaman “fazla” olmakla eş anlamlıdır. Oysa erkeğin aynı davranışları takdir toplar, “lider”, “karizmatik” ya da “otoriter” gibi olumlu sıfatlarla tanımlanır. Bir diğer yaygın dayatma, kadının yaşam amacının evlilik ve annelik olduğu inancıdır. Kariyer yapmak isteyen, evlenmek istemeyen ya da çocuk sahibi olmayı tercih etmeyen kadınlar “eksik”, “bencil” ya da “toplumdan kopuk” ilan edilir. Kadının kendi hayatına dair verdiği kararlar sürekli sorgulanır, yargılanır ve hatta cezalandırılır. Güzellik kavramı da kadına yönelik bir başka toplumsal baskıdır. Kadın, her daim bakımlı, zayıf ve genç görünmelidir. Reklamlar, diziler ve sosyal medya bu idealin inşasında başrol oynar. Gerçek bedenler, yaşlanan yüzler, doğallık ya da farklılık; görmezden gelinir ya da kusur olarak etiketlenir. Ancak artık kadınlar sessiz kalmıyor. Kendilerine dayatılan rollerin dışına çıkıyor, kendi hayatlarını kendi istekleri doğrultusunda kuruyorlar. Bu bir cesaret meselesi değil, bir hak meselesidir. Kadının hayatı, başkalarının kalıplarına sığdırılamayacak kadar değerli ve çeşitlidir. Toplumu değiştirmek kolay değil. Ancak bu zincirleri kırmak, her bireyin –özellikle de kadınların– kendi hikâyesini yazmasıyla mümkün. Susmayan, korkmayan ve sorgulayan kadınlar sayesinde dönüşüm başlamış durumda. Unutmayalım: Dayatmaları kabullenmek değil, değiştirmek mümkündür.